Nasłonecznienie budynku. Pomiar zacieniania / przesłaniania
Obszar oddziaływania – przepisy prawa
Art. 20, znowelizowanego 28 czerwca 2015 r. Prawa budowlanego, nakłada na projektanta "określenie obszaru oddziaływania obiektu;"
Art. 3 pkt. 20 definiuje: obszar oddziaływania obiektu - należy przez to rozumieć teren wyznaczony w otoczeniu obiektu budowlanego na podstawie przepisów odrębnych, wprowadzających związane z tym obiektem ograniczenia w zagospodarowaniu, w tym zabudowy, tego terenu;
Analizując obszar oddziaływania należy zwrócić uwagę na dwie grupy czynników:
- oddziaływanie obiektów wynikające z jego funkcji i wymagań związanych z użytkowaniem obiektu.
- oddziaływanie obiektu wynikające z jego bryły, czyli przesłanianie i zacienianie obiektów sąsiadujących oraz w pewnych przypadkach niezabudowanych działek.
W tym artykule skupimy się na drugim rodzaju oddziaływania a w szczególności zacienianiu. Przepisy odnoszące się do tego zjawiska znajdują się w §60 i §40 „Warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie”
§40 pkt.2 Nasłonecznienie placu zabaw dla dzieci powinno wynosić co najmniej 4 godziny, liczone w dniach równonocy (21 marca i 21 września) w godzinach 1000-1600. W zabudowie śródmiejskiej dopuszcza się nasłonecznienie nie krótsze niż 2 godziny.
§ 60. 1. Pomieszczenia przeznaczone do zbiorowego przebywania dzieci w żłobku, przedszkolu i szkole, z wyjątkiem pracowni chemicznej, fizycznej i plastycznej, powinny mieć zapewniony czas nasłonecznienia co najmniej 3 godziny w dniach równonocy (21 marca i 21 września) w godzinach 8oo-16oo, natomiast pokoje mieszkalne - w godzinach 7oo-17oo.
2. W mieszkaniu wielopokojowym dopuszcza się ograniczenie wymagania określonego w ust. 1 co najmniej do jednego pokoju, przy czym w śródmiejskiej zabudowie uzupełniającej dopuszcza się ograniczenie wymaganego czasu nasłonecznienia do 1,5 godziny, a w odniesieniu do mieszkania jednopokojowego w takiej zabudowie nie określa się wymaganego czasu nasłonecznienia.
Bardzo rozbudowana analiza wszystkich prawnych aspektów powiązanych z kwestią obszaru oddziaływania można znaleźć na stronie Małopolskiej Izby Architektów:
Autoreklama: Shadow Analysis
Obszar oddziaływania – analiza nasłonecznienia
Zajmijmy się przeanalizowaniem wielkość strefy oddziaływania domu jednorodzinnego usytuowanego na niewielkiej działce. Celem tej analizy jest ustalenie jaką dolną wartość nasłonecznienia należy przyjąć do wyznaczenia strefy oddziaływania.
Poniżej znajdują się dwie analizy nasłonecznienia wykonane, w Shadow Analysis, dla przykładowego domu znajdującego się na działce przy ulicy biegnącej wzdłuż osi wschód-zachód. Pierwsza analiza (po lewej) pokazuje wartości nasłonecznienia wymagane przepisami „Warunków technicznych”, druga (po prawej) całkowity rozkład cienia od godziny 7:00 do 17:00.
W pierwszym odruchu, za obszar oddziaływania budynku można by uznać granicę zakolorowanego pola z pierwszego obrazka – wykonanego według wymogów WT. Gdy wykonamy analizę dla tego samego obiektu, ale tym razem z uwzględnieniem zacieniania od innych istniejących budynków odpowiedź nie jest już tak oczywista.
Poniżej po lewej analiza wykonana według wymogów WT po prawej całkowity rozkład cienia.
Intensywność zacienienia znacznie się powiększyłam poprzez nałożenie się na siebie obszarów zacieniania wielu budynków, szczególnie dobrze widać to obserwując wzrost obszaru zacienionego na naszej działce.
Przeanalizujmy teraz jak wpływ na usytuowanie budynku jak i całego układu ulic względem osi północ-południe. Poniżej identyczne zestaw analiz wykonany dla domu umieszczonego równolegle do układu ulic wzdłuż osi wschód-zachód.
Wyraźnie widzimy, że mierzone według wymogów WT, nasłonecznienie działki zmieniło znacznie mniej po uwzględnieniu oddziaływania otoczenia (w porównaniu z poprzednim przykładem) . Na podstawie dwóch obrazków znajdujących się na górze po lewej można by nawet wywnioskować, że w momencie gdy obszar, którego nasłonecznienie jest przez nasz budynek ograniczone poniżej 3h, nie wykracza poza granicę działki – to strefa oddziaływania budynku również nie wykracza poza jej granicę. Nie byłby to jednak wniosek słuszny. Z analizy obrazków umieszczonych po prawej widzimy że budynki na siebie oddziałują. Różnica polega na tym że przy takim układzie ulic rozkład cienia jest o wiele bardziej równomierny, nie obserwujemy dużych białych ani niebieskich obszarów za to większość powierzchni ma odcienie czerwieni odpowiadające 4-6 godzinom nasłonecznienia. Z tego powodu obszar o nasłonecznieniu mniejszym niż 3 godziny jest niewielki.
Podsumowując należy uznać że strefa oddziaływanie budynku poprzez zacienianie wyznaczona jest przez granicę obszaru, który zacienia przez co najmniej minutę w okresie od 7:00 do 17:00 21 marca i 21 września. Jednocześnie należy uwzględnić intensywność tego oddziaływania. Jest możliwe, co pokazuje powyższy przykład, że budynek oddziałuje na kilka działek sąsiednich jednocześnie nie czyniąc im żadnej szkody.
Podobne artykuły: